Thị trường chứng khoán Việt Nam đang trên đà tiến gần đến cột mốc quan trọng là nâng hạng từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi. Sự kiện này được kỳ vọng sẽ mở ra nhiều cơ hội cho các doanh nghiệp niêm yết cũng như các nhà đầu tư nước ngoài. Vào tháng 7 vừa qua, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư 68/2024, cho phép áp dụng cơ chế giao dịch không yêu cầu ký quỹ đối với nhà đầu tư nước ngoài. Đây là một trong những tiêu chí quan trọng trong bộ tiêu chuẩn đánh giá của FTSE Russell, một tổ chức xếp hạng thị trường chứng khoán toàn cầu.
Thông tư này không chỉ giúp đa dạng hóa các sản phẩm đầu tư mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư nước ngoài tham gia vào thị trường chứng khoán Việt Nam. Thực tế, khối ngoại đã tăng giá trị mua ròng trong những tháng gần đây, cho thấy sự quan tâm ngày càng tăng của họ đối với thị trường. Tuy nhiên, để thu hút các quỹ đầu tư quy mô lớn sau khi nâng hạng, các doanh nghiệp niêm yết cần phải cải thiện chất lượng, đặc biệt là về tính minh bạch, năng lực công bố thông tin và thực hành ESG (Môi trường – Xã hội – Quản trị).
Các chuyên gia tài chính nhận định rằng việc nâng hạng thị trường chứng khoán không chỉ là một mục tiêu ngắn hạn mà còn đòi hỏi sự chuẩn bị lâu dài và bền vững. Việc cải thiện chất lượng hàng hóa trên thị trường, nâng cao chất lượng quản trị doanh nghiệp và đáp ứng yêu cầu của nhà đầu tư nước ngoài là yếu tố quan trọng. Bên cạnh đó, việc áp dụng các tiêu chuẩn ESG không còn là lựa chọn tự nguyện mà đã trở thành điều kiện tiên quyết để doanh nghiệp niêm yết tiếp cận với nhà đầu tư nước ngoài.
Các doanh nghiệp cần chủ động rà soát, tập trung vào ngành nghề kinh doanh chính, điều chỉnh giấy đăng ký kinh doanh và mã ngành nghề để tăng tỉ lệ sở hữu nước ngoài và nâng cấp chất lượng quản trị doanh nghiệp. Điều này không chỉ giúp họ đáp ứng được các tiêu chuẩn toàn cầu mà còn tạo ra giá trị bền vững trong dài hạn. Việc phát triển theo hướng chuyên sâu hơn, hướng tới phát triển bền vững và các yếu tố phi tài chính đã trở thành xu hướng tất yếu đối với các doanh nghiệp niêm yết.
Dự báo về khả năng nâng hạng của thị trường chứng khoán Việt Nam, các chuyên gia đưa ra tỷ lệ 70% khả năng được nâng hạng ngay trong tháng 9-2025 và 30% khả năng phải lùi đến tháng 3-2026. Lý do cho sự chậm trễ này là FTSE Russell cần thêm thời gian để đánh giá mức độ ổn định của hệ thống và khả năng xử lý lỗi giao dịch. Dù vậy, với sự chuẩn bị và nỗ lực cải thiện chất lượng doanh nghiệp, thị trường chứng khoán Việt Nam hoàn toàn có thể đạt được mục tiêu nâng hạng và thu hút dòng vốn đầu tư nước ngoài, từ đó tạo ra những cơ hội mới cho cả doanh nghiệp và nhà đầu tư.
Trong bối cảnh hiện nay, việc nâng cao chất lượng quản trị và áp dụng các tiêu chuẩn ESG đã không còn là một lợi thế cạnh tranh mà đã trở thành yêu cầu bắt buộc đối với các doanh nghiệp niêm yết. Bằng cách tập trung vào cải thiện chất lượng và phát triển bền vững, các doanh nghiệp có thể tận dụng cơ hội từ nâng hạng thị trường chứng khoán và vươn lên một tầm cao mới trong môi trường đầu tư quốc tế.
