Hiện nay, Việt Nam đang là một trong những nước xuất khẩu trái cây hàng đầu thế giới, với hơn 1,3 triệu ha diện tích trồng cây ăn trái. Tuy nhiên, thách thức lớn nhất mà ngành hàng này đang phải đối mặt là vấn đề thị trường tiêu thụ. Việc đảm bảo chất lượng sản phẩm và đa dạng hóa thị trường xuất khẩu là điều kiện tiên quyết. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng, một yếu tố quan trọng khác cần được chú trọng là giảm tải áp lực mùa vụ.
Áp lực mùa vụ là một vấn đề lâu năm của ngành trồng cây ăn trái ở Việt Nam. Do điều kiện khí hậu và thời tiết, nhiều loại trái cây thường chín tập trung vào một thời điểm, dẫn đến tình trạng ùn ứ, dội chợ. Điều này không chỉ gây thiệt hại cho nông dân mà còn ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm và uy tín của ngành hàng.
Để giải quyết vấn đề này, các chuyên gia đang ứng dụng công nghệ vào sản xuất và thu hoạch trái cây. Một số vùng chuyên canh đang áp dụng các công nghệ như công nghệ tưới nhỏ giọt, công nghệ sử dụng giống cây có thời gian thu hoạch dài hơn, công nghệ điều khiển nhiệt độ và độ ẩm để kéo dài thời gian chín của trái cây.
Với công nghệ tưới nhỏ giọt, nông dân có thể điều khiển được lượng nước và chất dinh dưỡng cung cấp cho cây, giúp cây phát triển đều và khỏe mạnh. Từ đó, thời gian thu hoạch có thể được kéo dài, giảm áp lực mùa vụ. Công nghệ sử dụng giống cây có thời gian thu hoạch dài hơn cũng giúp nông dân phân bổ thời gian thu hoạch, tránh tình trạng ùn ứ.
Bên cạnh đó, công nghệ điều khiển nhiệt độ và độ ẩm cũng giúp kéo dài thời gian chín của trái cây. Bằng cách điều khiển môi trường bảo quản, nông dân có thể giữ trái cây tươi ngon trong thời gian dài hơn, tạo điều kiện thuận lợi cho việc xuất khẩu và tiêu thụ.
Ông Lê Quốc Đại, một nông dân trồng cây ăn trái tại tỉnh Đồng Tháp, cho biết: “Trước đây, chúng tôi chỉ biết đến việc trồng và thu hoạch trái cây theo kinh nghiệm. Nhưng từ khi được hỗ trợ áp dụng công nghệ, chúng tôi đã có thể giảm áp lực mùa vụ và tăng thu nhập.”
Một số ví dụ về các loại trái cây tiêu biểu của Việt Nam đã và đang được xuất khẩu sang nhiều thị trường thế giới có thể kể đến như: sầu riêng, thanh long, xoài…
Việc ứng dụng công nghệ vào sản xuất và thu hoạch trái cây không chỉ giúp giảm áp lực mùa vụ mà còn giúp nâng cao chất lượng sản phẩm và tăng cạnh tranh cho ngành hàng. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả cao hơn, cần có sự hỗ trợ và khuyến khích từ phía cơ quan chức năng và doanh nghiệp để giúp nông dân tiếp cận và áp dụng công nghệ một cách rộng rãi.
Trong thời gian tới, việc tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng công nghệ vào sản xuất và thu hoạch trái cây sẽ là một hướng đi quan trọng để giúp ngành trồng cây ăn trái của Việt Nam phát triển bền vững và tăng cường vị thế trên thị trường thế giới.