Trước những tác động của thuế quan Mỹ, nhiều doanh nghiệp Việt Nam đang tích cực tìm kiếm giải pháp để thích ứng và giảm thiểu rủi ro. Theo báo cáo của Ban Nghiên cứu Phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV), hơn 51,6% doanh nghiệp xuất khẩu đang lên kế hoạch tìm thị trường mới để ứng phó với rủi ro thuế quan. Điều này cũng được các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh trong nước ưu tiên, với 34,9% lựa chọn này.

Các doanh nghiệp không chỉ tìm kiếm thị trường mới mà còn có xu hướng tăng nội địa hóa chuỗi sản xuất và tìm thị trường nguyên liệu đầu vào từ đối tác khác. Đặc biệt, các doanh nghiệp trong các lĩnh vực công nghiệp chế biến, chế tạo, dịch vụ, nông-lâm và thủy sản đang ưu tiên tìm thị trường ngoài Mỹ. Trong khi đó, các công ty xây dựng có xu hướng chờ đợi và hướng nhiều hơn tới giải pháp nội địa hóa chuỗi sản xuất.

Từ tháng 4, một số doanh nghiệp như SK Foods đã lập kế hoạch chuyển dịch thị trường xuất khẩu sang các nước như EU, Hàn Quốc, Nhật Bản, Singapore, UAE. Các doanh nghiệp các ngành cho rằng họ chịu tác động khá nghiêm trọng từ chính sách thuế đối ứng của Mỹ. Việt Nam có lợi thế đa dạng thị trường với 17 hiệp định thương mại tự do (FTA) với hơn 60 quốc gia và vùng lãnh thổ, cùng 70 cơ chế hợp tác song phương.

Để tạo thuận lợi cho tìm kiếm thị trường mới, các doanh nghiệp kiến nghị Chính phủ đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại, mở rộng đàm phán FTA với các nước tiềm năng khác. Việc phát triển công nghiệp phụ trợ trong nước cũng là điều cần thiết, qua đó giảm sự phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu và linh kiện nhập khẩu. Họ cũng khuyến nghị các cơ chế hỗ trợ cho hoạt động dịch chuyển chuỗi cung ứng hoặc mở rộng thị trường xuất khẩu ngoài Mỹ, Trung Quốc.

Đại diện các doanh nghiệp cho rằng, việc đa dạng hóa thị trường xuất khẩu không chỉ giúp giảm thiểu rủi ro mà còn tạo ra cơ hội mới cho tăng trưởng. Với những nỗ lực của Chính phủ và doanh nghiệp, hy vọng Việt Nam sẽ tiếp tục duy trì được tốc độ tăng trưởng xuất khẩu và giữ vững vị thế trên thị trường quốc tế.

Thông tin thêm về các FTA của Việt Nam có thể được tìm thấy tại https://vietnambiz.vn.

Trong thời đại hiện nay, việc áp dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và dữ liệu lớn (Big Data) vào hoạt động sản xuất và kinh doanh đang trở thành xu hướng toàn cầu. Các doanh nghiệp trên khắp thế giới đang tận dụng AI và Big Data để tối ưu hóa quy trình, giảm thiểu chi phí và nâng cao năng lực cạnh tranh. Tại Việt Nam, nhiều công ty công nghệ đã phát triển thành công các giải pháp AI đa ngành, tuy nhiên mức độ ứng dụng thực tế vào các doanh nghiệp truyền thống và doanh nghiệp nhỏ, vừa vẫn còn nhiều hạn chế.

Các khó khăn mà các doanh nghiệp gặp phải khi áp dụng AI và Big Data vào hoạt động của mình bao gồm thiếu lộ trình triển khai phù hợp, thiếu dữ liệu về yêu cầu thị trường và năng lực triển khai từ nội bộ. Điều này đòi hỏi sự hỗ trợ từ các chuyên gia và tổ chức nghiên cứu để giúp các doanh nghiệp vượt qua những thách thức này.

Bà Hồ Thị Quyên, Phó Giám đốc Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư Thành phố Hồ Chí Minh, cho biết rằng Việt Nam đang có cơ hội lớn để kết hợp AI và Big Data trong chiến lược phát triển kinh tế số. Tuy nhiên, để hiện thực hóa tiềm năng này, cần sự phối hợp đồng bộ giữa doanh nghiệp, Nhà nước và các tổ chức nghiên cứu.

Ông Trần Phúc Hồng, Giám đốc điều hành TMA Innovation, nhấn mạnh rằng kết hợp chuyển đổi số và AI không chỉ là giải pháp công nghệ mà còn là chuyển đổi cách thức vận hành doanh nghiệp dựa trên dữ liệu nhằm đạt mục tiêu kinh doanh. Việc ứng dụng AI hiệu quả trong doanh nghiệp phải bắt đầu bằng dữ liệu và chất lượng dữ liệu chuyên ngành cần được chuẩn hóa, xây dựng và làm giàu theo thời gian.

Các chuyên gia dự báo rằng AI sẽ giúp tăng năng suất sản xuất lên 40% vào năm 2035. AI giúp tối ưu hóa quy trình và giảm chi phí, giảm lãng phí, nâng cao chất lượng sản phẩm để tăng doanh thu. Ngoài ra, AI còn giúp doanh nghiệp dự đoán xu hướng thị trường và điều chỉnh chiến lược kinh doanh để tối đa hóa lợi thế.

Để hỗ trợ các doanh nghiệp ứng dụng AI và Big Data hiệu quả, Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư Thành phố Hồ Chí Minh đã ký kết hợp tác với các đối tác để đào tạo cho doanh nghiệp. Các nội dung hợp tác hướng đến việc nâng cao năng lực quản lý, vận hành và triển khai các hoạt động sản xuất, kinh doanh theo hướng xanh, bền vững, số hóa.

Ông Phan Phương Tùng, Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ và Tư vấn chuyển đổi số Thành phố Hồ Chí Minh, cho rằng năm 2025 là năm bản lề để triển khai hàng loạt chính sách trọng điểm về công nghệ, dữ liệu và đầu tư công nghệ cao. Các chính sách này sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp và tổ chức nghiên cứu đổi mới sáng tạo, đặc biệt trong lĩnh vực AI.

Nhìn chung, việc áp dụng AI và Big Data trong hoạt động sản xuất và kinh doanh đang trở thành xu hướng toàn cầu. Tại Việt Nam, các doanh nghiệp cần sự hỗ trợ từ các chuyên gia và tổ chức nghiên cứu để vượt qua những thách thức và tận dụng cơ hội để phát triển. Với sự phối hợp đồng bộ giữa doanh nghiệp, Nhà nước và các tổ chức nghiên cứu, Việt Nam có thể hiện thực hóa tiềm năng của AI và Big Data trong chiến lược phát triển kinh tế số.

Apple tiếp tục mở rộng hoạt động tại Việt Nam với hàng loạt vị trí tuyển dụng mới, phục vụ cho sản xuất và kinh doanh. Vào trung tuần tháng 7, hãng công nghệ này đã bổ sung nhiều công việc mới vào danh sách tuyển dụng tại Việt Nam. Đáng chú ý là vị trí Trưởng phòng Quan hệ Công chúng (PR Manager) cho iPhone, được mở đăng ký vào ngày 10/7. Apple đang tìm kiếm chuyên gia tiên phong, sáng tạo và có tinh thần hợp tác ở nhiều lĩnh vực để quản lý hoạt động quan hệ với giới truyền thông, người sáng tạo nội dung và KOL tại Việt Nam. Ứng viên trúng tuyển cần có 8 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực liên quan.

Cùng với đó, Apple cũng tìm kiếm cố vấn pháp lý cho chi nhánh trong nước, với nhiệm vụ theo dõi, cập nhật thay đổi luật pháp và quy định, đồng thời tư vấn cho các phòng ban khác về tác động tiềm ẩn và bước đi cần thiết. Theo báo cáo tài chính hồi đầu năm, Apple cho biết Việt Nam là một trong những cứ điểm sản xuất lớn nhất của họ. CEO Tim Cook thông báo rằng toàn bộ sản phẩm, ngoại trừ iPhone, sẽ được lắp ráp chính ở nước ta.

Để phục vụ cho kế hoạch này, Apple đang tuyển dụng ồ ạt nhiều vị trí phục vụ trực tiếp cho công ty. Hiện tại, Apple đang mở 60 vị trí nhân sự cần người làm việc ở Việt Nam, đa số nhu cầu cần ở khu vực phía Bắc, làm tại chi nhánh Hà Nội, phục vụ sản xuất. Các vị trí này chủ yếu liên quan đến lắp ráp iPad, AirPods, Apple Watch, quản lý chuỗi cung ứng, kiểm định chất lượng sản phẩm, nghiên cứu công nghệ.

Apple cũng đã đầu tư gián tiếp vào Việt Nam hơn 15,8 tỷ USD thông qua các đối tác sản xuất của họ https://www.apple.com. Hiện nhiều đơn vị lắp ráp như Foxconn, Luxshare, GoerTek có nhà máy ở các tỉnh phía Bắc, sản xuất nhiều thiết bị phần cứng Apple. Những đơn vị này cũng liên tục tuyển dụng các vị trí công nhân, kỹ sư, vận hành phục vụ sản xuất.

Văn hóa bí mật luôn là một điểm đặc biệt của Apple. Cuộc đời Steve Jobs, Tim Cook và quá trình sáng tạo những sản phẩm quan trọng như iPhone thường chỉ được tiết lộ qua những trang sách, nơi các tác giả dành nhiều năm để mang tới những câu chuyện hấp dẫn. Thông tin về hoạt động của Apple tại Việt Nam vẫn còn hạn chế, nhưng với việc mở rộng tuyển dụng và sản xuất, có thể thấy hãng công nghệ này đang ngày càng đầu tư mạnh mẽ vào thị trường Việt Nam.

Ở thành phố Hải Phòng, một sự chuyển mình lớn đang diễn ra trên những cánh đồng rộng lớn. Địa phương tiên phong trong việc áp dụng công nghệ hiện đại vào sản xuất lúa là xã Việt Khê. Tại đây, thay vì hình ảnh quen thuộc của nông nghiệp truyền thống với “con trâu đi trước, cái cày theo sau”, giờ đây là những cỗ máy cày công suất lớn, máy cấy hiện đại và thiết bị bay không người lái (drone) đang thay thế sức người trong sản xuất.

Người tiên phong trong việc tích tụ ruộng đất và áp dụng máy móc, công nghệ vào đồng ruộng là anh Nguyễn Văn Hùng. Với niềm đam mê bất tận với nông nghiệp, anh Hùng đã trải qua nhiều thăng trầm và có đủ trải nghiệm thắng – bại khi thử nghiệm các loại cây trồng trên những cánh đồng bỏ hoang. Theo anh Hùng, tích tụ ruộng đất là bước đi then chốt đầu tiên. Ban đầu, một số hộ dân đồng ý cho mượn đất miễn phí trong 1-2 vụ. Sau khi thấy hiệu quả, họ mới tin tưởng và ký hợp đồng cho thuê dài hạn.

Anh Hùng đã mất nhiều năm để kiên trì “gõ cửa từng nhà” và cuối cùng đã có được khu đồng rộng 50 hecta như hiện tại. Sự minh bạch, giữ chữ tín và cam kết không thay đổi mục đích sử dụng đất đã giúp anh nhận được sự đồng thuận của hàng trăm hộ dân. Tuy nhiên, tích tụ đất đai chỉ là điều kiện cần, điều kiện đủ là phải có công nghệ. Với quy mô 50 hecta, sản xuất thủ công là điều không tưởng. Do vậy, anh Hùng đã phải huy động nguồn lực lên tới hàng tỷ đồng, phần lớn là vay mượn để đầu tư hệ thống máy móc, công nghệ hiện đại, đồng bộ như máy cày, máy gặt đập liên hợp và thuê dịch vụ drone phun thuốc.

Hiệu quả kinh tế thấy rõ khi chi phí lao động giảm 35-50%, năng suất tăng 10-15%, quan trọng nhất là anh hoàn toàn chủ động trong sản xuất, không còn lệ thuộc vào nhân công thời vụ. Mô hình sản xuất của anh Hùng là một điểm sáng, đã khắc phục được tình trạng ruộng đất bỏ hoang và định hướng sản phẩm tiệm cận các tiêu chuẩn cao hơn như hữu cơ, phục vụ thị trường trong nước và xuất khẩu.

Năm 2025, mô hình của anh Nguyễn Văn Hùng nhận được “cú hích” quan trọng từ Trung tâm Khuyến nông Hải Phòng thông qua dự án “Cánh đồng công nghệ chính xác DTALS trong sản xuất lúa giảm phát thải khí nhà kính, gắn với tăng trưởng xanh”. Với tổng diện tích đất nông nghiệp lên tới trên 185.000 hecta, Hải Phòng có tiềm năng khổng lồ để nhân rộng các mô hình như của anh Hùng. Đây là lúc cần chuyển mạnh từ sản xuất truyền thống sang nông nghiệp thông minh, sinh thái và số hóa trong sản xuất.

Bắc Ninh đang tích cực đẩy mạnh chuyển đổi số trong ngành Nông nghiệp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý và sản xuất. Việc áp dụng công nghệ số được xem là giải pháp đột phá giúp tạo động lực mới cho tăng trưởng ngành Nông nghiệp, tối ưu hóa các khâu sản xuất, tiết kiệm chi phí và gia tăng lợi nhuận.

Tỉnh Bắc Ninh đã xác định nông nghiệp là một trong 9 lĩnh vực ưu tiên trong lộ trình chuyển đổi số, với mục tiêu nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước trên các lĩnh vực, cũng như tối ưu hóa các khâu sản xuất. Một trong những hiệu quả đáng kể của chuyển đổi số trong ngành Nông nghiệp của tỉnh Bắc Ninh là việc đưa vào vận hành Trung tâm giám sát, điều hành quản lý bảo vệ rừng với 9 hệ thống camera tại các điểm đỉnh núi cao để quan sát, cảnh báo cháy rừng, chặt phá, lấn chiếm rừng. Đồng thời, 19 hệ thống camera đặt tại các cửa rừng để quan sát, tự động cảnh báo khi có người, phương tiện xuất hiện tại các khu vực cửa rừng.

Trong lĩnh vực chăn nuôi, tỉnh Bắc Ninh đã vận hành hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu quản lý về chăn nuôi cũng như cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm. Việc xây dựng mô hình ứng dụng công nghệ số vào nuôi ghép cá trắm cỏ; công nghệ Biofloc vào nuôi cá rô phi thâm canh trong ao; công nghệ thông tin trong quản lý dịch bệnh động vật trực tuyến cũng đã được triển khai.

Để chuyển đổi số mang lại hiệu quả thiết thực, thời gian tới ngành Nông nghiệp Bắc Ninh tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Trong đó, nhiệm vụ hoàn thiện hạ tầng công nghệ số hiện đại, đồng bộ và nâng cao trình độ, năng lực tiếp cận, đưa công nghệ số vào quản lý, sản xuất nông nghiệp được ưu tiên hàng đầu.

Tỉnh Bắc Ninh cũng đang hoàn thiện hạ tầng số, phát triển nông nghiệp thông minh dựa trên nền tảng dữ liệu, nhất là hệ thống dữ liệu lớn về đất đai, cây trồng, vật nuôi, thời tiết, môi trường, tự động hóa quy trình sản xuất, truy xuất nguồn gốc và phát triển thương mại điện tử. Qua đó góp phần khắc phục điểm yếu cố hữu sản xuất nhỏ lẻ, manh mún, tạo thuận lợi cho nông sản tiếp cận trực tiếp với người tiêu dùng.

Một số điển hình về chuyển đổi số trong ngành Nông nghiệp tại Bắc Ninh bao gồm việc Hợp tác xã Nông nghiệp xanh Yên Thế đã tiên phong thực hiện gắn tem truy xuất nguồn gốc đối với sản phẩm gà đồi Yên Thế từ nhiều năm nay. Hiện nay, nhiều cơ sở chăn nuôi đã áp dụng hệ thống cảm biến điều khiển tiểu khí hậu chuồng nuôi, cho ăn và cấp nước uống tự động.

Ông Sở Nông nghiệp và Môi trường cho biết, tỉnh đã xây dựng bản đồ số hóa các vùng sản xuất tập trung, vùng chuyên canh nông sản chủ lực và mã số vùng trồng quy mô từ 10 ha trở lên. Cùng đó, thực hiện số hóa vùng trồng cây ăn quả tập trung để quản lý quy trình sản xuất VietGAP, GlobalGAP, hữu cơ; xây dựng cơ sở dữ liệu về các sản phẩm khu vực trồng trọt trọng điểm, áp dụng phần mềm số hóa quy trình chấm điểm, đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP.

Trong thời gian tới, ngành Nông nghiệp Bắc Ninh sẽ tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số vào sản xuất, kinh doanh nông nghiệp, chú trọng phát triển thương mại điện tử, số hóa dữ liệu sản xuất, kinh doanh, làm cơ sở cho việc quản lý, truy xuất nguồn gốc sản phẩm.

Trong một động thái chiến lược nhằm tăng cường sự hiện diện trên thị trường xe điện đầy cạnh tranh tại Trung Quốc, hãng ô tô Toyota đã quyết định thực hiện một sự chuyển đổi quan trọng trong việc sản xuất động cơ cho xe điện của mình. Thay vì sản xuất tại Nhật Bản hoặc các quốc gia khác, Toyota chọn Trung Quốc làm địa điểm sản xuất, với mục tiêu tận dụng lợi thế về chi phí và năng lực sản xuất tại đây.

Ông Mitsuya Kishida, Giám đốc điều hành của Hãng ô tô Toyota, đã nhấn mạnh rằng phần lớn vật liệu và linh kiện trong động cơ ô tô điện của hãng đều có nguồn gốc từ Trung Quốc. Sự phụ thuộc vào nguồn cung ứng địa phương không chỉ giúp giảm thiểu chi phí sản xuất mà còn tăng cường khả năng cạnh tranh của Toyota trên thị trường xe điện Trung Quốc, nơi đang ngày càng trở nên khốc liệt.

Một trong những thành công nổi bật của Toyota tại Trung Quốc là mẫu xe điện Toyota bZ3X. Mẫu xe này được trang bị động cơ điện sản xuất tại Trung Quốc và có giá chỉ 15.000 USD, tương đương 392 triệu đồng. Kết quả là Toyota đã nhận được hơn 20.000 đơn đặt hàng kể từ khi ra mắt mẫu xe này. Thành công của bZ3X là một phần trong nỗ lực của Toyota nhằm lấy lại thị phần tại Trung Quốc, nơi các nhà sản xuất ô tô điện nội địa đang chiếm lĩnh thị trường.

Toyota đã và đang tiếp tục chiến lược tung ra các dòng xe giá rẻ, tập trung vào mức giá khoảng 400 triệu đồng, và chúng đã được khách hàng đón nhận tích cực. Theo số liệu mới nhất, trong 5 tháng đầu năm 2025, doanh số của Toyota tại Trung Quốc đã tăng 7,7% với hơn 530.000 xe được bán ra. Với việc tiếp tục giới thiệu các mẫu xe điện mới, bao gồm bZ7, Toyota đặt mục tiêu bắt kịp các đối thủ và tăng cường vị thế trên thị trường Trung Quốc.

Việc Toyota sản xuất động cơ cho xe điện tại Trung Quốc theo hình thức ‘Made in China’ được xem là một bước đi chiến lược để hãng có thể cắt giảm chi phí sản xuất và tăng cường khả năng cạnh tranh. Như đã biết, thị trường xe điện tại Trung Quốc không chỉ có tiềm năng phát triển lớn mà còn là nơi diễn ra cuộc cạnh tranh khốc liệt giữa các hãng sản xuất ô tô trên toàn thế giới.

Thông qua việc đầu tư vào sản xuất tại Trung Quốc, Toyota không chỉ muốn tận dụng thị trường lớn nhất thế giới cho xe điện mà còn muốn củng cố vị trí của mình trong một ngành công nghiệp đang ngày càng thay đổi.